Burnout is een bekend en veelbesproken fenomeen in onze moderne samenleving. Boreout al iets minder.
Het idee dat onze zintuigen, zoals zicht, gehoor, smaak, geur, aanraking, diepe druk, evenwicht en innerlijke sensaties een rol kunnen spelen bij het ontstaan en de ervaring van een burn- of boreout kan verbazing wekken. Toch hebben recente studies aangetoond dat er een complexe relatie bestaat tussen de manier waarop we prikkels verwerken en ons welzijn, zowel op het werk als in andere situaties.
Wat zegt onderzoek?
Hebben mensen die moeilijkheden ondervinden in hun prikkelverwerking, zoals hoog sensitieve personen, meer risico op het ervaren van stress en het ontwikkelen van burn-out klachten? Dat is wat onderzoek (Van Den Boogert et al., 2022) ons vertelt.
Natuurlijk kan iemand ook prikkelverwerkingsproblemen ervaren ten gevolge van stress en burn-out klachten, door bijvoorbeeld slaapproblemen en concentratiemoeilijkheden. Als we hier verder op ingaan dan komen we uit op een discussie die heel wat weg heeft van het kip-en-eiprobleem. Waren de prikkelverwerkingsproblemen er reeds voor de burn-outklachten of zijn de problemen ontstaan door de burn-outklachten?
Welke prikkelverwerkingsproblemen ervaren mensen met een burn-out?
De prikkelverwerkingsproblemen die mensen met een burn-out voornamelijk ervaren zijn een hogere gevoeligheid en een moeizamere registratie van prikkels. Prikkels worden als intenser ervaren en er is meer tijd nodig om deze prikkels verwerkt te krijgen. Vaak ontstaat er ook meer moeite met het reguleren van emoties.
Er is dus sneller sprake van overprikkeling en de tijd die nodig is om hiervan te herstellen is ook langer.
Hoe zit het dan bij een bore-out?
Een burn-out ontstaat ten gevolge van een langdurige blootstelling aan te veel prikkels die je niet verwerkt krijgt. De uitdagingen waarmee je te maken krijgt, zijn dus te groot. Bij een bore-out is er net sprake van te weinig uitdaging waardoor te weinig prikkels ervaart worden. Op zijn beurt kan dit zorgen voor heel wat stress.
Kan inzicht in jouw prikkelverwerking een meerwaarde zijn bij het herstellen en voorkomen van een burn-out?
Wanneer je met een burn-out te maken krijgt, heb je vooral rust nodig. Het zenuwstelsel werd overbevraagd en moet tot rust kunnen komen alvorens er terug tot actie kan overgegaan worden. Een sensorisch dieet waarbij tijdelijk bepaalde prikkels geëlimineerd of vermeden worden, kan hierbij heel helpend zijn. Dit wel met als doel nadien de blootstelling aan die prikkels terug te gaan opbouwen.
Eens de rust (grotendeels) terug is, is het belangrijk om inzicht te krijgen in wat jou goed doet en wat jou niet goed doet. Hierdoor leer je jezelf en jouw lichaam beter kennen en kan je leren om anders om te gaan met bepaalde zaken of zaken sneller te herkennen en hierop te anticiperen.
Belangrijk hierbij zijn mensen die jou hierbij kunnen ondersteunen.
Als we willen vermijden om terug in een burn-/bore-out te komen, is dit inzicht en het leren van sensorische strategieën die voor jou werken zeer belangrijk. Pas als je hier voldoende mee aan de slag gaat, kan je jezelf op termijn voldoende reguleren.
Tot slot
Ieder mens heeft een risico om burn-/bore-out klachten te krijgen. Dit is afhankelijk van de eigen kwetsbaarheden.
Belangrijk hierbij zijn:
Inzicht in de combinatie aan prikkels die iemand makkelijker of moeilijker kan verwerken
is er een ondersteunend netwerk aanwezig of niet?
heb je leren omgaan met bepaalde zaken (wat zijn die zaken?) of niet?
Wil je meer weten over prikkelverwerking?
Lees dan verder op de pagina over sensorische integratie/prikkelverwerking of kijk eens bij de andere blogs.
Kijk dan eens in de agenda van ‘Prikkels om te groeien’
Of schrijf je in op de nieuwsbrief van 'Prikkels om te groeien'.